Ξαναδιαβάζοντας τα τελευταία “θέματα”, αλλά και εν όψει του εορτασμού της Ένωσης με την Ελλάδα, επανήλθε μια παλιά μου σκέψη, ένας -χρόνια τώρα- μόνιμος προβληματισμός....Οι Σαμιώτες μοιάζουμε να έχουμε μια “σχιζοφρενική”, παράξενη, αντιφατική, τοπική συλλογική ιστορική μνήμη.
Αγωνιστήκαμε όσο λίγα μέρη της Ελλάδας για την “ένωση με τη μητέρα-πατρίδα”, κρατήσαμε όμως στην καρδιά μας μια ... νοσταλγία για την περίοδο του “ημιαυτόνομου καθεστώτος” της Ηγεμονίας που όσο κι αν προσπάθησαν οι μπροστάρηδες της
σαμιώτικης διανόησης να απoβάλουμε, δεν τα κατάφεραν...Βλέπεις περήφανα να στολίζουν τοίχους σε σπίτια του νησιού, ο Μπαρέτης και δίπλα ο Θυρεός....
Ο Λογοθέτης και δίπλα η σημαία της Ηγεμονίας....
Σε μια άκρη της καρδιάς μας οι Γιαγάδες, στην άλλη ο Σοφούλης...
Άγνοια της ιστορίας μας ή οι πόθοι μας και η διάψευσή τους δίπλα – δίπλα;
Είναι αλήθεια πως σχεδόν ό,τι κοσμεί το νησί, δημιούργημα της εποχής της ηγεμονίας είναι...
Και ό,τι θρηνούμε που δεν υπάρχει πια, επί ηγεμονίας το χτίσαμε...
Το πάλαι ποτέ πριγκηπάτο έδωσε τη θέση του σε μια μίζερη παραμεθόριο....
Το Ηγεμονικό Μέγαρο “έπεσε” και τα ... Τουριστικά ακίνητα δε μας ... πουλάνε το ΧΕΝΙΑ που χτίστηκε στη θέση του (!!)
Επιτυχία (!) θεωρήθηκε η παραχώρηση του παλιού Βουλευτηρίου στο Δήμο (!!)
Στη Μαυρογένειο προσέθεσε η σύγχρονη Πολιτεία τις λυόμενες παράγκες!!
Στον Ηγεμονικό Κήπο προσέθεσε μόνο ... τραπεζοκαθίσματα...
Τα κτίρια της Αλυκής ερειπώνουν...
Το Δικαστικό Μέγαρο μετά την καταστροφή του ακόμα ... επισκευάζεται...
Η Καθολική Εκκλησία περιμένει τον πρώτο σεισμό, φιλοξενώντας το κινέζικο.......
Το Τελωνείο.....
Τα ταμπάκικα και το καπνοκοπτήριο ....
Δίπλα στο Πασχάλειο χτίστηκε το “Γερμανικό”, “εμπνευσμένο” νέο Μουσείο...
Η παραλιακή ξηλώθηκε από το λιθόστρωτο για να αντικατασταθούν με τσιμεντόπλακες μιας χρήσεως...
Η Δημοτική αγορά γκρεμίστηκε γιατί ήταν πιο ... εύκολο (και πιο συμφέρον....) από το να επισκευαστεί.....
Οι σωλήνες της ύδρευσης και της αποχέτευσης της Ηγεμονίας εξυπηρετούν ακόμα πολλές γειτονιές της Πρωτεύουσας ενώ ο Βιολογικός μοιάζει (ελπίζουμε όχι πια μακρινό) όνειρο...
Το ηγεμονικό Τυπογραφείο και Νοσοκομείο έγιναν το ... πλήρως εναρμονισμένο με τον χώρο θηριώδες “Διοικητήριο'...
Και ακόμα το υπέροχο κτίριο με την κλειστή αυλή όπου στεγαζόταν μέχρι πρόσφατα το Υγειονομικό στο Κεφαλοπούλου και είχε αρχικά κτιστεί για τη στέγαση του Ιεροδιδασκαλείου, γκρεμίστηκε για να φτιαχτούν ΣΟΑ...
Κανείς δε διανοήθηκε βέβαια ποτέ να "στήσει" την προτομή κάποιου ηγεμόνα.Όλοι τους μισήθηκαν ή περιφρονήθησαν από τους Σαμιώτες ή στην καλύτερη περίπτωση, γρήγορα ξεχάστηκαν...
Η περίοδος όμως εκείνη, με τα σχετικά της προνόμια και τις ιδιαίτερες ιστορικο-κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν, άφησε στους Σαμιώτες μια λαμπερή, ζωντανή μνήμη, μαζί με ένα μεγάλο ... “αυτό ήταν λοιπόν;...”
Γεμίσαμε την πόλη με προτομές του Σοφούλη... Κι ας μη γνωρίζουμε οι “πολλοί” τί έκανε ΣΑΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ για το νησί....
13 σχόλια:
Έκανε αεροδρόμιο, πολύ πριν γίνει σε άλλες μεγαλύτερες επαρχίες..
Η Σοφουλομανία είναι προϊόν πολιτιστικής υστέρησης, αλλά το αεροδρόμιο ίσως έπρεπε να ονομαστεί Θ. ΣΟΦΟΥΛΗΣ και όχι ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ
KAΠ>ΚΟΥΜ με πιάνεις τελείως αδιάβαστο!!!!!
Βρήκα και αντιγράφω τα παρακάτω...
και περιμένω τη βοήθειά σου....
1935 : η κυβέρνηση Τσαλδάρη σε προσπάθεια εκσυγχρονισμού των συγκοινωνιών, κρίνει αναγκαία τη ίδρυση αεροδρομίων κοντά στην πρωτεύουσα κάθε νομού. Ο στόχος αυτός δεν πραγματοποιείτε λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος.
1948 : Η ίδρυση αεροδρομίου στη Σάμο επανέρχεται. Η κατασκευή των συγκοινωνιών μετά τον πόλεμο στο νησί είναι χαώδης. Ο τότε βουλευτής Σάμου Νικόλαος Βλιάμος ζητά από τον Υπουργό Αεροπορίας την ίδρυση αεροδρομίου στην Σάμο. Αρχίζουν να υποδεικνύονται διάφορα μέρη για την κατασκευή αεροδρομίου. Επιλέχτηκε ο κάμπος της Χώρας. Είχε ήδη ένα υποτυπώδες αεροδρόμιο από την εποχή των Ιταλών, φτιαγμένο από ειδικό υλικό PSP. Η μελέτη καθυστερεί λόγω του μεγέθους της δαπάνης. Τα αεροδρόμια δεν έχουν ενταχθεί στο σχέδιο Μάρσαλ και η εξεύρεση πόρων είναι δύσκολη.
1950 : αποφασίζεται να περιφραχτεί ο χώρος που έχει επιλεγεί. Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες στην περιοχή του Αεροδρομίου δεν ήθελαν να παραχωρήσουν τα κτήματά τους, για την κατασκευή του Αεροδρομίου. Υπήρχε μεγάλος κίνδυνος ακυρώσεως του έργου. Οι τοπικές αρχές επισκέπτονται τα χωριά της περιοχής και εξαίρουν την αξία του αεροδρομίου για την ανάπτυξη του τόπου.
H τοπική εκκλησία της Ιεράς Μητρόπολης Σάμου και των Ιερών Μονών της με πολλή προθυμία και μετά από αιτήματα Κυβερνητικών και Τοπικών παραγόντων, δέχθηκε με συμβολικό τίμημα την παραχώρηση στο ελληνικό Δημόσιο 500 στρεμμάτων των Ιερών Μονών Σάμου του Τιμίου Σταυρού, της Παναγίας, της Ζωοδόχου Πηγής και της Αγίας Ζώνης, τα οποία και δόθηκαν για την κατασκευή του χώρου του Αεροδρομίου με ισάξια ή και περισσότερη τιμή, (υπάρχουν σχετικοί φάκελοι εκτιμήσεων στην Μητρόπολη Σάμου). Μετά από αυτή την ενέργεια της τοπικής εκκλησίας της Σάμου, άρχισε η κατασκευή του Αεροδρομίου (συμβόλαια 9434/51 και 9580/52)
1954 : επί κυβερνήσεως Παπάγου έρχονται τεχνικοί να εξετάσουν το έδαφος, την κατεύθυνση του ανέμου για την χάραξη του διαδρόμου.
1956 : Το 1956 η κυβέρνηση Καραμανλή ενδιαφέρεται για το αεροδρόμιο της Σάμου. Ο τότε υπουργός Δημοσίων Έργων Γ. Ράλλης υπογράφει συμφωνία με τον Αριστοτέλη Ωνάση για την ανάληψη των αεροπορικών συγκοινωνιών της Χώρας.
1959 : Το 1959 οι κακοκαιρίες του χειμώνα καταστρέφουν όσα έργα έχουν γίνει. Με παρέμβαση του κ. Καραμανλή γίνεται αναθεώρηση της μελέτης αποπεράτωσης και η κατασκευή γίνεται με σύγχρονα δεδομένα.
1960 : Το 1960 ξεκινούν εκ νέου οι εργασίες τις οποίες αναλαμβάνει η Αεροπορία.
Νοέμβριος 1962 : Το Νοέμβριο του 1962 έχουν ολοκληρωθεί τα έργα.
23 Ιουνίου 1963 : Τα εγκαίνια του αεροδρομίου σχεδόν δύο δεκαετίες από τότε που ξεκίνησε το έργο, γίνονται στις 23 Ιουνίου 1963. Τα αεροπλάνα που δρομολογούνται είναι δικινητήρια «Ντακότες» έρχονται τρεις φορές την εβδομάδα και το εισιτήριο κοστίζει 380 δρχ.
1968 : αποφασίζεται η επέκταση και διαπλάτυνση του υπάρχοντος διαδρόμου για να καταστεί δυνατό να δρομολογηθούν τετρακινητήρια αεροπλάνα αλλά και δυνατότητα προσέγγισης ασχέτως καιρικών συνθηκών.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι για την επέκταση και διαπλάτυνση του διαδρόμου προσγείωσης/απογείωσης του Αεροδρομίου πρωτοστατεί και πάλι η εκκλησία της Σάμου αφού οι ιερές Μονές Τιμίου Σταυρού και Μ. Παναγίας παρεχώρησαν άλλα 100 στρέμματα με συμβολικό πάντα τίμημα. Αυτή είναι η μεγάλη προσφορά της τοπικής εκκλησίας της Σάμου.
1971 : Το έργο της επέκτασης και διαπλάτυνσης του διαδρόμου ολοκληρώνεται. Το αεροδρόμιο χαρακτηρίζεται Διεθνές Β΄ κατηγορίας και έχει την δυνατότητα προσέγγισης υποδοχής αεροσκαφών απευθείας από το εξωτερικό.
Μάιος 1976 : Τον Μάιο του 1976 φτάνει το πρώτο charter με Δανούς τουρίστες. Το γεγονός αυτό γιορτάζεται με τις δέουσες εκδηλώσεις. Την χρονιά αυτή η κίνηση παρουσιάζει αύξηση 80%. Με την αύξηση της επιβατικής κίνησης η Ολυμπιακή δρομολογεί BOEING 737 120 θέσεων.
1995 : Το 1995 μετά από απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου αποφασίστηκε η δημιουργία νέου Αεροσταθμού.
Ιανουάριος 2001 : Τον Ιανουάριο 2001 άρχισαν οι εργασίες κατασκευής του νέου αεροσταθμού.
23 Ιουνίου 2003 : έγιναν τα εγκαίνια του νέου αεροσταθμού εμβαδόν 7.500 τ.μ.
1948, ο Σοφούλης Πρωθυπουργός, έβαλε μπροστά το αεροδρόμιο (εντάξει ήταν τα προηγούμενα έργα των Ιταλών), φυσικά λίγο μετά πέθανε και φυσικά σαν όλα τα πράγματα στην Ελλάδα, καθυστέρησε λόγω "ροκανιστών" που λένε σε άλλο δημοσίευμα..
Αλλά η απόφαση πάρθηκε νωρίτερα από άλλα μεγαλύτερα μέρη..
Αν πας στη Βιβλιοθήκη και δεις τις τοπικές εφημρίδες του 1948-9, θα δεις ότι ο Σοφούλης είχε καθοριστική συμβολή.
Φυσικά για τα άλλα έχεις δίκαιο.
Η ιστορία δεν μαθαίνεται με αδριάντες αλλά με σεβασμό στα κτήρια κτλ.
Τώρα για το ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ, το ξανασκέφτομαι, ναι έχει σχέση με τον ουρανό καλώς..
χεχεχε!!!!
Και ΕΣΥ θύμα της Σοφουλομανίας??
Ούτε περίφραξη δεν έκανε!!!!
Αστειεύομαι .... (όχι για το Σοφούλη, για το σχόλιό μου για σενα....)
KAI με αδριάντες "μαθαίνεται", αλλά συμφωνώ πως δε μαθαίνεται...
ΠΟΛΥ εύκολα δημιουργείς λανθασμένες εντυπώσεις στους "υπηκόους" με το στήσιμο μνημειων κατά πώς σε συμφέρει...
Ήταν και ο λόγος που "θύμωσα" με την προτομή Σταυρούδη...
Για την ... Ιστορία, δεν έχει καταδεχτεί ο Δήμος μας να το συζητήσει ... ακόμα...
Θα επανέλθω όμως....
Ωιμέ!
Τι ήθελα να πω ότι στον Δημοτικό Κήπο ταιριάζουν αδριάντες ποιητών..
Στο Καρλόβασι που τους είχαν τις ξήλωσαν!
Για συμπαράσταση στους "Μουλινέδες"..
είδες που τα βρίσκουμε;
(ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΕΙΔΑ ΣΤΟ ΜΠΟΓΚ 'ΜΠΑΛΟΣ')
ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ
ΚΑΙ ΜΗ ΜΕ ΒΑΖΕΤΕ ΝΑ ΞΑΝΣΥΝΔΕΘΩ
η μοναδική τοπική εφημερίδα που ασχολήθηκε με το θέμα (αν είδα)καλά, ήταν ο ΣΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ που έγραψε ότι το δημοτικό συμβούλιο δεν αποφάσισε να απομακρυνθούν, αλλά να πάνε μέσα στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων.
Με ποιό σκεπτικό όμως;
Δηλαδή γιατί να μείνει έξω ο Αρίσταρχος και οι άλλοι να πάνε μέσα;
Καθυστερημένα στέλνω ένα σχόλιο αλλά το blog σου είναι ένα από τα λίγα σημεία όπου αναφέρονται οι Γιαγάδες έστω και σαν όνομα. Τι περίεργο αλήθεια. Η από κάθε άποψη ενδιαφέρουσα και μοναδική ιστορία της Ηγεμονίας φαίνεται ότι δεν κρίθηκε άξια περίοπτης θέσης σε ιστορικές αναδρομές και συζητήσεις. Κατάγομαι από το νησί και κάθε καλοκαίρι περνούσα εκεί τις διακοπές μου επί 2 ή 3 μήνες, αλλά για το κίνημα του '25 και τους Γιαγάδες έμαθα από ένα ξένο μπλογκ και από μια παλιά ιστορική εγκυκλοπαίδεια, καθώς και το βιβλίο του Βαρβούνη που δανείστηκα από έναν φίλο φίλου κάπου στη Δυτική Ελλάδα! Κανείς από τους δικούς μου ή τους γνωστούς μου στο νησί δεν είχε ποτέ αναφέρει τίποτα (ακόμη και ο εγγονός ενός από τους συμμετέχοντες που αποκλείεται να μη γνώριζε). Συνομωσία σιωπής; Χαζός νεοελληνικός φόβος; Τι άραγε;
y.
Φίλε "Y" σε καλωσορίζουμε και ελπίζουμε να σε βλέπουμε...
Δεν περιμένεις βέβαια απάντηση στο ερώτημά σου....
"Σαμιακά μπερδέματα" λεγεται το θέμα... και ... συμμετέχουμε (εγώ τουλάχιστο) στο μπέρδεμα αυτό....
Για τη σημαία της Ηγεμονίας...
"Και τώρα που κατέβηκες αργά και λυπημένα
για ν' ανεβεί η γαλανή η μυριονειρεμένη
σιγά διπλώσου κι ήσυχα κι ως τώρα περασμένα
κοιμήσου μες στα στήθια μας νεκρή αγαπημένη.
Της γαλανής μας ο σταυρός θα μας θυμίζει αιώνια
εσένα που μας έλεγες για κείνη τόσα χρόνια..."
Ελένη Σβορώνου.
Γεια σας φιλοι. Ενα ενδιαφερον κειμενο για τους Γιαγαδες και την δραση τους, θα βρητε στο βιβλιο ενος δημοσιογραφου απο τις Σερρες (δεν θυμαμαι το ονομα του αν και επικοινωνησα μαζι του πριν 4 χρονια). Τιτλος του βιβλιου "Τα παληκαρια τα καλα συντροφοι τα σκοτωνουν". Αναφερεται στις ληστρικες ομαδες του μεσοπολεμου στην Ελλαδα, μα εχει και ενα κειμενο αρκετων σελιδων για τους Γιαγαδες. Ειναι απαραδεκτο το οτι η νεολαια της Σαμου δεν ξερει τιποτα για αυτη την εποχη μα ουτε καλα καλα και για την περιοδο της ηγεμονιας. Οσο για τον Σοφουλη, εχω γνωρισει ανθρωπους που διωκτηκαν επι πρωθυπουργιας του και δεν τον εχω σε καμια εκτιμιση. Ουτε ξεχναω την απειλη του πως θα σπειρει ολοκληρη την Σαμο με αλλατι για να την καψει. Κατα τα αλλα τον στεισανε στο λιμανι να τον καμαρωνουν και τον αναγορευουν λαμπρο Σαμιωτη. Δεν πιστευω πως η Σαμος θα ηταν καλυτερα να παραμεινει σε ηγεμονια, μα κατα την περιοδο της ηγεμονιας ακμασε οσο ποτε ισως.
Είμαι εγγονή ενός εκ των περήφανων απόγονων των Γιαγάδων. Συγκεκριμένα ο παππούς μου ήταν εγγονός του Γιάννη Γιαγά, τον χάσαμε δυστυχώς άδικα πριν λίγες μέρες... Ήταν ο τελευταίος από τα 5 αδέρφια... Ούτε εγώ (αν είναι δυνατόν!) γνώριζα την ιστορία τους μέχρι προσφάτως που τυχαία αναφέρθηκε από την γιαγιά μου. Είναι λες και εκείνοι ένιωθαν άσχημα για την μοίρα της οικογένειας την πολυπονεμένη ή ήταν πολύ μετριόφρονες για να αναφέρουν οτιδήποτε. Υπερήφανοι για αυτήν ήταν πάντως σίγουρα και λάτρευαν τον τόπο τους, τον Μαραθόκαμπο... Το μόνο που έχω να πω είναι πως η οικογένεια αυτή δεν χάθηκε. Ο πόλεμος και οι στερήσεις του, την έριξαν σε μεγάλη φτώχεια και ξεχάστηκε. Γνώμη μου είναι οτι δεν πρέπει να ξεχνιέται η Ιστορία μας, αυτή είναι η κληρονομιά μας...Παππού ήσουν ένα παράδειγμα για μένα...πράος, ευγενής, έξυπνος, άνθρωπος με πολύ χιούμορ και αγάπη για την ζωή...Χάρηκα που σε γνώρισα και σε είχα κοντά μου..Αναπαύσου εν ειρήνη δίπλα στους αγωνιστές προγόνους σου...
Δημοσίευση σχολίου